دکتر امیر پاک پور حاجی آقا عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین و دانشجوی پسادکتری دانشگاه سوئد با شرکت مجازی در اولین کنگره ملی « رصد اجتماعی پاندمی کووید 19 »، اعلام کرد: مطالعات انجام شده در جهان، حاکی از افزایش انواع اختلالات روانی ناشی از کروناست.

    به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه، دکتر پاک پور در سخنرانی خود در پنل " چالش های سلامت روانی- اجتماعی در پاندمی کووید 19" ، گفت: دو سال و اندی از پاندمی می گذرد و اثرات روانی آن طولانی تر و پابرجا تر می ماند.

    وی گفت: از دست دادن عزیزان و عدم برگزاری مراسم سوگواری، از دست دادن شغل، کاهش حمایت های اجتماعی، و محدودیت های اجتماعی که به دلیل کرونا وضع شد، اثرات زیادی بر سلامت روان جوامع داشت.

    بگفته این محقق علوم اجتماعی، نگرانی های ابتلا در موج های مختلف، باعث ایجاد ترس و استرس در جامعه می شود، در پاسخ به یکی از سئوال های اولیه افراد، " ترس "، یک واکنش طبیعی است اما وقتی افزایش می یابد و غیرمنطقی کنترل نشده باشد، عکس العمل های اجتماعی دارد و اثرات افسردگی و روانی ایجاد می کند.

    دکتر پاک پور در وهله اول، ترس را به عنوان ابتدایی ترین واکنش مردم به کووید بیان داشت و افزود: بعد از ترس، " اضطراب، افسردگی، تلاش برای خودکشی، و اعتیادهای رفتاری به عنوان اثرات کوتاه و بلندمدت کرونا، در مطالعات مختلف جوامع گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است.

    وی تصریح کرد: در اوایل دوره کووید، به این فکر افتادیم که ابزاری برای تشخیص افراد در معرض بیماری روانی بسازیم. ترس اگر شرایط کنترل شده باشد، می تواند به رفتار مردم در جهت پیشگیری از کرونا کمک کند تا بخشی از خطر را درک کرده و برای جلوگیری از این خطر، رفتار مناسب نشان بدهد.

    وی اظهار داشت: واکنش های هیجانی افراد که بحث های اجتماعی را بدنبال خود دارد، سبب فاصله و دوری از همدیگر می شود و نشان می دهد که سطح ترس که افزایش می یابد، واکنش ها افزایش یافته و از هم گسیختگی جوامع را ایجاد می کند.

    وی همچنین از ابزاری که ساخته است، گفت و افزود: از اوایل سال 2020 میلادی در خیلی از جوامع، این ابزار ترجمه و از آن استفاده شده است. این ابزار نشان می دهد که واکنش روانی و اجتماعی افراد در کشورهای مختلف، چگونه باشد و این ابزار در سیاستگذاری ها و در بررسی جوامع چگونه می تواند عمل کند.

    وی با اشاره به اینکه ترس، استرس، اضطراب و مشکلات مربوط به خواب، می توانند ارتباط محکمی با فاکتورهای سلامت روان داشته باشند، گفت: جدای از این موارد، دو مطالعه در ایران در سال 1399 صورت گرفت که در یک مطالعه با 8 هزار و 599 نفر مشارکت کننده، 15 درصد افراد دچار استرس بودند و در مطالعه دیگری با بیش از 70 هزار نمونه، حدود 80 درصد افراد دارای درجه ای از استرس متوسط تا شدید را تجربه کردند.

    بگفته وی، در 71 مطالعه انجام شده، میزان اضطراب در افراد، 33 درصد و افسردگی، حدود 27 درصد بود، ضمن آنکه 57 درصد افرادی که مبتلا به کووید بودند، تا شش ماه بعد از بستری و مرخصی از بخش های مراقبت های ویژه نیز دچار سندرم بی خوابی، استرس، افسردگی و افکار خودکشی بودند.

    وی با تاکید بر اینکه فاکتورهای روانی با هم در ارتباط هستند، گفت: موضوعاتی مانند افکار خودکشی با دلایل مختلف مانند از دست دادن عزیزان و افراد خانواده، از دست دادن شغل، احساس تنهایی و دوری از اجتماع بویژه در سالمندان، تقویت می شود.

   بگفته این استاد دانشگاه، براساس مطالعه دیگری، یک پنجم شرکت کنندگان حدود 20 درصد دارای ایده هایی از خودکشی داشتند، بحث انگ اجتماعی ابتلا به کرونا که می تواند یکی از دلایل آن ترس از ابتلا و مرگ و میر باشد و تبعیض اجتماعی و دوری از اجتماع و ابتلا به اختلالات روانی در پزشکان، پرستاران و خانواده بیماران مشاهده شده است.

    وی به مطالعه دیگری که تجربیات تلخ کادر درمان را مورد بررسی قرار داد، اشاره کرد و گفت: مثلا کادر درمان در این دوران، حین استفاده از تاکسی، با رانندگانی مواجه شدند که از سوار کردن کادر درمان در  تاکسی خود، ترس انتقال بیماری را داشتند.

   وی، وجود این تفکر که افرادی در جامعه، ممکن است مبتلا به کرونا باشند، اما سابقه و یا علامت مشخصی از کرونا ندارند، سبب بیگانه هراسی در افراد می شود و لذا سعی می کنند از مردم فاصله بگیرند و دقیقا نه تنها سرمایه اجتماعی را کاهش می دهد، می تواند روابط اجتماعی را تحت تاثیر قرار بدهد.

   دکتر پاک پور حاج آقا، از افزایش اعتیادهای رفتاری و اعتیاد به فضاهای مجازی و بازی های آنلاین در دوره کرونا گفت و  براساس نتایج مطالعات انجام شده، افزایش 20 درصدی بازی های آنلاین و چه بسا شرط بندی ها را ذکر کرد.

    وی تصریح کرد که چون ما نتوانستیم کار، تحصیل و زندگی را از فضای مجازی جدا کنیم، این شرایط در نهایت، به عنوان یک معضل شدید خودنمایی خواهد کرد.

   به گفته این محقق علوم اجتماعی، مطالعات پیرامون اعتماد اجتماعی در جامعه، و بررسی میزان اعتماد افراد جامعه نشان داده است که اعتماد عمومی افراد کاهش یافته و این کاهش اعتماد اجتماعی، بر سلامت روان افراد جامعه اثر می گذارد و یکی از موانع کنترل کرونا در جامعه محسوب می شود. ضمن آنکه در مطالعه ای برای بررسی اعتماد مردم به سیستم بهداشتی و درمانی، نمره متوسط بدست آمد.

    وی افزود: این درحالی است که اعتماد به سیستم بهداشتی و درمانی مهم و اثرگذار است، چرا که ارتباط با این سیستم، به عنوان مرجع اطلاعات صحیح می تواند به جنبه های پیشگیری و درمانی جامعه کمک کند. لذا، لازم است که مداخلات بصورت غیرمستقیم کمک کنند تا سلامت روان افزایش یابد.

    وی در پایان سخنانش تاکید کرد که بصورت کلی، شاخص های سلامت روان در دوران کرونا کاهش یافته و باعث کاهش سلامت اجتماعی شده است.

انتهای پیام/

تهیه و تنظیم خبر: نعیمی پور