دومین دوره کوتاه مدت (فلوشیپ) تحقیق و فناوری و کارگاه اصول و مبانی روش تحقیق کیفی (ویژه اعضای هیات علمی)، از امروز (سه شنبه) به مدت دو روز به همت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، در سالن فارابی دانشگاه برگزار شده است.

    به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه، دکتر حمیدرضا خانکه رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در بخش افتتاحیه این دوره و کارگاه آموزشی که با شرکت جمعی از اعضای هیات علمی برگزار شد، گفت که با دو انگیزه " تاکید بر نیاز یادگیری متدولوژی و عدم وسواس متدولوژی " در این جمع حضور دارم. چرا که متدولوژی، ابزار است و ما برای ساینس که مجموعه دانش و روش تولید آن است، به متدولوژی نیاز داریم، اما نباید در این زمینه وسواس داشته باشیم.

   وی به روش فهم دنیا، آفرینش و خلقت اشاره کرد و افزود: خداوند در آفرینش پیچیدگی های زیادی داشته و به ما توصیه کرده که تحقیق و تفحص کنیم تا خلقت را بفهمیم و روش های متعددی برای فهم این موضوع وجود دارد.

   دکتر خانکه با اشاره به موضوع سخنرانی هفته گذشته خود در فرهنگستان علوم پزشکی تحت عنوان " تکرارپذیری "، گفت: گاهی بنظر می آید که علم در کشور ما به بی راهه کشیده شده است، عده ای به هر قیمتی در پی دستیابی به مدرک دانشگاهی هستند چرا که شاخص های ما مانند تعداد مقالات یا H.index  هنوز معیار ارزیابی هاست و گاهی تولید دانش می کنیم، اما مسیر آن را طی نمی کنیم.

   وی با تاکید بر اینکه باید این موضوع را مدیریت کنیم، افزود: ما در ساینس، نیاز به شفافیت داریم و در انجام مطالعه باید بتوان مسیر مطالعه را تکرار کرد و در واقع، یکی از شاخص های اعتباربخشی ساینس، تکرارپذیری آن است. چقدر از مطالعاتی که در کشور ما انجام می شود، تکرارپذیر هستند؟

   رئیس دانشگاه با بیان مثالی در مورد مطالعه ای که در دو نوبت انجام شد، گفت: در نظر داشته باشید که یک تحقیق و مطالعه، تولید اطلاعات می کند و براساس اطلاعات بدست آمده، شواهد علمی تولید می شود و با توجه به شواهد، سیاستگذاران، سیاست گذاری می کنند،  و مبتنی بر این سیاستگذاری، زندگی مردم متاثر می شود. و این روند نشان می دهد که نتایج یک مطالعه چقدر می تواند در زندگی مردم و جامعه تاثیرگذار باشد و اگر درست انجام نشود، خیانت بزرگی به مردم شده است.

   دکتر خانکه تصریح کرد که تحقیق با این جایگاه، تبدیل به یک ابزار شده است، در حالی که کشور ما در تولید مقالات علمی، رتبه 15 یا 16 را در دنیا دارد، اما باید ببینیم که چقدر این مقالات، به رفع مشکلات مردم کمک کرده است، چقدر ثروت برای کشورمان تولید کرده و چقدر برای کشورمان افتخار آفریده و چقدر به نظریه ها و مطالعات ما استناد شده است.

   وی تاکید کرد: باید یافته علمی، صداقت داشته باشد، قابل اعتماد باشد و شایستگی در آن دیده شود. ان شاالله روزی برسد که ما تولیدات علمی خودمان را در معرض عموم مردم بگذاریم . و روش و اطلاعات ما در اختیار همگان باشد تا دیگران هم بتوانند آن را تکرار کنند و یافته ما را تائید کنند.

    دکتر خانکه افزود:  دانشگاه های آلمان یک روز در سال را به تعامل با مردم اختصاص می دهند و درهای دانشگاه ها به روی همه مردم باز می شود و یافته های علمی به زبان ساده برای آنان توضیح داده می شود.

    وی اظهار داشت: فلسفه دوم در تحقیقات، مشارکت مردم است. ما باید با مردم و برای مردم تحقیق کنیم . چرا که ما از منابع عمومی برای آموزش هزینه می کنیم و لذا باید پاسخگوی مردم باشیم که چه چیزی تولید کردیم که مشکلی از مشکلات مردم برطرف کند.

    وی افزود: بنابراین مشارکت مردم، مهم است. فلسفه تحقیق کیفی نیز همین است که تحقیق برای مردم و جهت رفع مشکلات آنان انجام شود. دانش مردم را باید بالا ببریم. براساس منشور حقوق بشر سازمان ملل متحد، استفاده مردم از یافته های علمی، حق مردم است . یعنی مردم باید یافته های علمی را بفهمند و از آن استفاده کنند.

    دکتر خانکه گفت: ساینس متاثر از چهار فاکتور است و مهمترین فاکتور تاثیرگذار، سیاست است و خدا کند که سیاست متاثر از ساینس باشد و نه ساینس متاثر از سیاست. همین طور اقتصاد متاثر از ساینس باشد، اما متاسفانه می بینیم که ساینس متاثر از اقتصاد است. همچنین ساینس متاثر از فلسفه است و در نهایت، ساینس متاثر از فرهنگ ، ارزشها و باورهای جامعه است.

   وی تصریح کرد: ان شاالله که ساینس روی این چهار فاکتور " سیاست، اقتصاد، فلسفه و فرهنگ " تاثیر بگذارد. یعنی پارادایم های فرهنگی را اصلاح کند و پارادایم های فلسفی را توسعه بدهد، و در نهایت، پارادایم های اقتصادی و سیاسی را اصلاح و یا توسعه بدهد.

    وی در پایان سخنانش ابراز امیدواری کرد، روزی برسد که مردم علم را تولید کنند و علم را اجتماعی کنند و با بکارگیری آن، مشکلات را کاهش بدهند.

*****

    پیش از سخنان رئیس دانشگاه، دکتر مسعود فلاحی خشکناب معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی طی سخنانی حضور رئیس دانشگاه در بخش آغازین این دوره آموزشی را نشانه اهمیت این موضوع نزد ایشان ذکر کرد.

    وی خطاب به اعضای هیات علمی که در این کارگاه شرکت کرده بودند، گفت: همه شما همکاران، محقق هستید و فعالیت های مطالعاتی داشته و دارید، اما در این دوره می خواهیم بطور اختصاصی، از یکدیگر بیشتر یاد بگیریم و با توجه به اینکه سرمایه دانشگاه، نیروی انسانی آن است، لذا هرچه سرمایه گذاری روی نیروی انسانی بیشتر باشد، سبب ارتقاء و پیشرفت می شود.

   دکتر فلاحی، از حمایت رئیس دانشگاه که طی سالها مسئولیت در بخش های مختلف داشتند و اشراف کامل به امور دارند، تشکر کرد و افزود: ایشان هم که اولین دوره های این نوع آموزش را برگزار کردند، برگزاری دوره جدید تحقیق و فناوری را برای اعضای جدید هیات علمی لازم دانستند تا همگی بتوانیم در زمینه چگونگی فعالیت های تحقیقاتی ، به روز شویم.

   وی در بخش اول کارگاه آموزشی " اصول و مبانی روش تحقیق کیفی " به عنوان اولین مدرس، به تاریخچه ای از برگزاری این نوع کارگاه ها اشاره کرد و سرفصل مطالب مربوطه طی دو روز کار کارگاه را بیان داشت.

   معاون تحقیقات دانشگاه، با اشاره به اینکه تحقیق، یک روش سیستماتیک، منظم و هدفدار جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات بمنظور شناخت پدیده هاست، شرایط شناخت پدیده ها و مفهوم آنها را توضیح داد.

   دکتر فلاحی همچنین انواع تحقیقات را بیان داشت و در تعریف تحقیق کمی، گفت که این تحقیق، شیوه ای سیستماتیک و عینی است که براساس مفاهیم (دستکاری و کنترل پدیده ها) و تائید نتایج استوار است و اطلاعات مبتنی بر تجربه از طریق حواس جمع آوری می شود.

   وی با اشاره به اینکه تحقیق کیفی ، یک نگرش و شیوه ای ذهنی و سیستماتیک برای توصیف عمیق تجربیات زندگی و معنی دادن به آنهاست ، مقایسه ای بین دو تحقیق کمی و کیفی داشت.

   گفتنی است، دکتر فضل الله احمدی و دکتر عیسی محمدی اساتید دانشگاه تربیت مدرس به عنوان مدرسان این کارگاه آموزشی ، دیگر مباحث مربوط به این کارگاه آموزشی را برای شرکت کنندگان ارائه دادند.

انتهای پیام/