دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی

به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه، دکتر حمیدرضا خانکه مدیر گروه آموزشی مرکز سلامت در حوادث و بلایا در یادداشتی به مناسبت روز جهانی یادمان قربانیان حوادث ترافیکی (۲۱ نوامبر ۲۰۲۵) با اشاره به اینکه در ایران نیز با وجود پیشرفت‌های مهم در حوزه ایمنی جاده‌ای و مراقبت‌های پیش‌بیمارستانی، حوادث ترافیکی همچنان یکی از سه علت اصلی مرگ‌های غیرطبیعی است و سالانه هزاران نفر را قربانی خود می‌کند، نوشت : این روز تنها یادآوری یک آمار نیست؛ بلکه تأکیدی است بر این واقعیت که حوادث ترافیکی، یک بحران سلامت عمومی و یک مسئله سلامت اجتماعی هستند. نابرابری‌های اجتماعی، شرایط اقتصادی–معیشتی، زیرساخت‌های ناکافی، فشارهای روانی و خستگی، فساد، خودرو نا ایمن، رفتارهای پرخطر، و محیط‌های شهری ناایمن، همگی در بروز این حوادث نقش دارند.

دکتر خانکه با توجه به روند فزاینده حوادث ترافیکی گفت: در شرایط کنونی ایران و منطقه که با تنش‌های سیاسی، بحران‌های اقتصادی، و فرسودگی نظام‌های سلامت مواجه هستند آسیب‌پذیری اقشار مختلف جامعه، به‌ویژه جوانان، کارگران، و خانواده‌های کم‌درآمد در برابر حوادث ترافیکی افزایش یافته است.

رویکرد سلامت اجتماعی به ما یادآوری می‌کند که پیشگیری از حوادث ترافیکی تنها با تمرکز بر فرد یا راننده کافی نیست. ما باید محیط‌هایی امن‌تر، خودرو ایمن تر، شبکه حمل‌ونقل جامع و مسئولانه‌تر، و سیاست‌هایی عادلانه‌تر اتخاذ کنیم. از این منظر، اقدامات کلیدی شامل موارد زیر است:

توسعه حمل‌ونقل عمومی ایمن، مقرون به صرفه و قابل دسترس؛

تامین خودرو استاندارد و  ایمن

ارتقای عدالت اجتماعی در طراحی شهری و ایمنی جاده‌ها؛

تقویت آموزش، سواد سلامت و فرهنگ ایمنی ترافیکی، به‌ویژه در میان گروه‌های پرخطر؛

حمایت روانی–اجتماعی از خانواده‌های داغدار و بازماندگان حوادث؛

تقویت نظام فوریت‌های پزشکی و بیمارستان‌های ایمن در برابر بحران‌ها؛

تحلیل علمی و بین‌بخشی داده‌های تصادفات برای سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد.

مدیر گروه آموزشی مرکز سلامت در حوادث و بلایا  افزود: در سطح جهانی نیز، همزمان با بحران‌های نوظهور همچون جنگ‌ها، تغییرات اقلیمی، مهاجرت‌های گسترده و افزایش آسیب‌پذیری جوامع، خطر حوادث ترافیکی بیش از گذشته متأثر از شرایط اجتماعی و محیطی شده است. توجه جهانیان به این موضوع نشان می‌دهد که ایمنی جاده‌ای و حمل و نقل ایمن، یک حق انسانی و پیش‌شرط توسعه پایدار است؛ موضوعی که در اهداف توسعه پایدار (SDGs) و برنامه جهانی Decade of Action for Road Safety نیز به‌صراحت مورد تأکید قرار گرفته است.

در پایان این یادداشت  دکتر خانکه  در این روز، ضمن ادای احترام به قربانیان و بازماندگان، بار دیگر بر ضرورت اقدام جمعی، مسئولیت‌پذیری بین‌بخشی، و رویکرد اجتماعی به ایمنی ترافیک تأکید کرد و گفت: مرکز تحقیقات سلامت در حوادث و بلایا به عنوان قطب ملی همچون گذشته آماده همکاری با وزارت بهداشت، پلیس راهور، شهرداری‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و دانشگاه‌های کشور است تا با اتکا به پژوهش، آموزش، و سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد، گامی مؤثر در کاهش خسارات جاده‌ای و ارتقای سلامت اجتماعی جامعه بردارد.

با امید به آینده‌ای ایمن‌تر برای ایران و همه مردم جهان.

یادداشت از حمیدرضا خانکه مدیر گروه آموزشی مرکز سلامت در حوادث و بلایا