رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و رئیس رصدخانه اجتماعی کووید 19، امروز یکشنبه با ارائه مقاله خود تحت عنوان « چالش های سیاست کنترل پاندمی کووید 19» در اولین کنگره ملی « رصد اجتماعی پاندمی کووید 19»، مروری بر چالش های کووید با تاکید بر سلامت اجتماعی داشت.

    به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه، دکتر حمیدرضا خانکه به ارائه تعاریف سلامت اجتماعی با نگاه فردی، جامعه سلامت ساز و عوامل تاثیرگذار بر سلامت که اگر کم توجهی به آن بشود، تبعات ناعادلانه خواهد داشت، پرداخت.

   وی با اشاره به آخرین آمار مبتلایان در دنیا که 296 میلیون نفر است و بیش از 5 میلیون فوتی داشته، گفت: در کشور ما نیز تاکنون حدود شش میلیون نفر مبتلا داشتیم که 131 هزار تن فوت شده اند. شرایط کنونی ایران به نسبت کشورهای پیشرفته دنیا، از وضعیت خوبی برخوردار بوده و جزو کشورهای سفید دنیا تلقی می شود.

   دکتر خانکه با نمایش جداول مربوط به آخرین آمار مربوط به واکسیناسیون در کشورهای مختلف دنیا، افزود: شاخص نابرابری اجتماعی و نابرابری در دسترسی به واکسن در دنیا وجود دارد، ضمن آنکه مقاومت در مقابل تلقیح واکسن در کشورهای گوناگون مشاهده می شود.

   وی اظهار داشت: ایران هم اکنون مانند کشور آلمان حدود 70 درصد واکسن زده است و وضعیت کشور ما در میانگین جهانی، از سطح بالایی برخوردارست و در مقایسه با کشورهای همسایه، بهتر هستیم، اما براساس مطالعات انجام شده، میزان تمایل به استفاده از واکسن از فروردین ماه امسال که 86 درصد بوده، نسبت به شهریورماه امسال که 64 درصد را نشان داده، روند کاهشی داشته است که می تواند تاثیر فعالیت رسانه های کمتر تخصصی و با نفوذتر در جامعه باشد. که باید بعنوان یک هشدار مورد توجه قرار بگیرد.

   وی افزود: شاخص نسبت تعداد کشته ها به 100 مورد مثبت، در ایران عدد دو است که تقریبا با جامعه جهانی برابری می کند. و این درحالی است که در کشور ، میزان 8 و بالاتر را هم تجربه کرده ایم.

    دکتر خانکه با اشاره به چالش های اقتصادی کووید که دنیا و ما با آن ها روبه رو شدیم، تصریح کرد: مطالعات نشان می دهد که حوزه های مختلفی همچون حوزه حمل و نقل، هتل ها، رستوران ها و بیمارستان ها از کووید متاثر شدند و حوزه هایی که کمتر از کووید متاثر شدند، مدیریت عمومی، برق ، پل و ارتباطات است و این درحالی است که هتل ها، خرده فروشی ها و عمده فروشی ها وابسته به حاکمیت هستند . بیمارستان ها بویژه بیمارستان های خصوصی بشدت از کووید متاثر شدند، چرا که عمل های جراحی و مراجعات بیماران غیرواگیر انجام نشده و یا کاهش پیدا کرده است.

    وی در مورد نتایج بررسی های مربوط به افرادی که شغل خود را در اثر شیوع کرونا از دست دادند، گفت:  در سال 99، 23 درصد افراد کلا شغل خود را در اثر کووید، از دست داده اند که خانم ها و شهرنشینان بیشترین آمار را در این جمعیت دارند.

    وی افزود: ما برنامه حمایت اجتماعی قوی از سوی دولت نداشتیم و یا اعلام نکردیم و بیشتر گروه های بسیج و داوطلبان، طرح شهید سلیمانی و خیرین بودند که کمک می کردند ولی در کشورهای توسعه یافته تا 76 درصد،  کشورهای با درآمد متوسط تا 37 درصد کمک مالی به افراد نیازمند داشتند و کشور ما تا 17 درصد کمک کردند.

    رئیس رصدخانه اجتماعی کووید 19 نتایج بررسی تبعات اجتماعی کووید از نظر وضعیت درآمدی شهروندان را ارائه کرد و گفت: حدود 5/3 درصد شاغلین ما، درآمدشان کاهش پیدا کرده و یا از دست دادند که جامعه شهرنشین در این آمار بیشتر از روستائیان صدمه دیده اند. و از نظر حمایت مالی دولت، حدود 7 درصد از تولید ناخالص ملی برای حمایت از آسیب دیدگان ناشی از کرونا هزینه شده است و در مقابل این 7 درصد، به میزان 72 درصد توفیق و موفقیت در درمان داشته است.

   دکتر خانکه از اقدامات حمایتی کشورها سخن گفت که بیشتر حمایت های مستقیم مالی، معافیت های مالیاتی و پرداخت وام بوده ولی باید در نظر داشت که حمایت ، صرفا پرداخت پول نیست، همانطور که در کشورهای دیگر، به اشکال مختلف کمک شده است و در کشور ما نیز باید به این حمایت ها فکر کنیم تا تبعات اجتماعی و روانی ناشی از کووید را کاهش بدهیم.

   وی مقایسه کشورها در هزینه کردشان از تولید ناخالص را در این زمینه بیان کرد و افزود: ما به نسبت سهمی که از تولید ناخالص ملی هزینه کردیم، وضعیت خوبی داریم و این ناشی از مشارکت خوب مردم بوده، ضمن آنکه  عملکرد حاکمیت و دولت و حجم زیاد واکسنی که تامین شد و حرکت جهادی دولت و ارگانهای همکار برای انجام واکسیناسیون را نمی توان نادیده گرفت، اما مردم نیز همکاری و تبعیت خوبی داشتند، و فقط 12 تا 15 درصد مردم به تلقیح واکسن تمایل نشان نمی دهند، درصورتی که کشور آلمان با جمعیتی مشابه ایران، و هزینه کرد 23 درصد از تولید ناخالص کشورش در کرونا، به اندازه ایران موفق نبوده و 35 درصد از مردم این کشور هنوز تمایل به استفاده از واکسن ندارند.

    وی استفاده از آموزش مجازی را اتفاق خوبی دانست، ولی به مشکلات مردم در این ارتباط بلحاظ امکانات لازم و یا آگاهی و سواد استفاده از این سیستم آموزشی پرداخت که به عقیده او، این شرایط فرصتی است که نباید از دست داد، بلکه می توان به این مشکلات فائق آمد و از مزایای آموزش های مجازی استفاده کرد.

   دکتر خانکه به چالش های اصلی کووید نیز پرداخت و گفت: یافته های علمی در دوران کووید، متضاد و متفاوت بودند و رسانه ها با انعکاس آنها، در مواقعی باعث شدند که مردم در سردرگمی قرار بگیرند، عدم حمایت و یا کمبود حمایت اجتماعی نیز از چالش های کووید بود بطوری که مطالعات ما نشان داد که حمایت اجتماعی کافی نداشتیم، و بحث خستگی بیش از حد نظام سلامت و بی انصافی نسبت به کادر درمان از دیگر چالش ها ست.

   بگفته وی، " مدیریت نامناسب منابع و توزیع نامناسب، عدم تبعیت همه نظام سلامت از پروتکل های تدوین شده، لزوم توجه به سلامت روان مردم که از کووید متاثر شده اند " ، از دیگر چالش های اصلی کووید است.

   وی در بیان مهمترین چالش ها و آسیب پذیری مدیریت کرونا در ایران ، به " لزوم اطلاع رسانی شفاف در جامعه، محدودیت مدیریت کرونا در مناطق مختلف با توجه به شرایط و لزوم اعطای اختیارات لازم به مسئولان محلی، حمایت مالی و مدیریت تماس ها و اطلاع رسانی " اشاره کرد و گفت: اما به نظرم هم اکنون در مورد " ا. میکرون " اطلاع رسانی خوبی صورت نمی گیرد و باید منابع اطلاعاتی خود را تقویت کنیم.

    دکتر خانکه به شاخص های بازگشایی در جهان اشاره کرد و گفت: در ایران اتفاق خوبی که افتاد، بازگشایی ها را به مسئولان مراکز آموزشی و دانشگاه ها سپردند، اما آنچه که مهم است، نظارت بر اجرای صحیح شاخص ها می باشد تا سیاستگذاری ها در مسیر درست انجام شود.

    وی همچنین، " تمایل کم مردم به تزریق دز دوم و سوم واکسن کرونا و واکسن هراسی در بعضی از گروه ها، یا تصورات نادرست مانند اینکه کرونا را بهانه ای برای تورم و سیاسی کردن جامعه می دانند"، را از جمله چالش های کووید ذکر کرد.

    رئیس رصدخانه اجتماعی کووید 19 به مطالعه انجام شده در دو فاز، جهت بررسی میزان تمایل مردم به تزریق واکسن اشاره کرد و افزود: این مطالعه در فروردین ماه و مردادماه امسال انجام شد و برخی از چالش های استخراج شده از این مطالعه، " عدم تمایل به تزریق واکسن، کاهش اعتماد اجتماعی، عدم اطمینان به اثربخشی واکسن، عدم اعتماد نسبت به ماهیت واکسن، ناباوری و بی اعتمادی نسبت به واکسن، تردید در تاثیرگذاری واکسن و یا ایمنی افراطی که با تزریق واکسن، نسبت به رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از ماسک بی توجه می شوند، و در خصوص تسهیلات در زمینه واکسن " می باشد که با تکرار این مطالعه و اجرای آن بصورت کهورت، می توان مقایسه بهتری در این خصوص داشت.

   دکتر خانکه، براساس مطالعات انجام شده، مداخلات غیردارویی مانند مدیریت کووید در ارتباط با مدارس، تجمعات، مشاغل پرخطر را بسیار تاثیرگذار  دانست و گفت: در این مداخلات، از 10 تا 50 روز تاثیرگذاری و کاهش ابتلا و مرگ و میر قابل مشاهده است و مدیریت موسسات آموزشی تاثیر زیادی دارد.

   وی ، مشکلات شایع روانی و اجتماعی ناشی از کووید را بیان کرد و افزود: استرس، ترس، وسواس و دیگر مشکلات شایع روانی و اجتماعی ناشی از شرایط کرونایی، احساس تنهایی و نبودن تعاملات اجتماعی و خانوادگی است.

    رئیس رصدخانه اجتماعی کووید 19 تاکید کرد که پژوهش ها در دنیا تمایل بسیار وحشتناکی به موضوع کووید پیدا کرده اند و حوزه های دیگر فراموش شدند که لازم است پژوهش در دیگر حوزه ها نیز انجام شود و در نهایت، حمایت از گروه های آسیب پذیر، زنان، سالمندان و افرادی که بیماری های زمینه ای دارند، به دلیل تاثیرپذیری این گروه ها، مورد توجه قرار بگیرد.

   دکتر خانکه در بیان توصیه های لازم برای رفع چالش ها، گفت: اطلاع رسانی شفاف ، توجه به ابعاد اجتماعی، روانی و اقتصادی ، نیاز به انجام و ارزیابی مدیریت خطر و توجه به نتایج مثبت ناشی از پاندمی که اجرای برنامه دورکاری در ادارات و سازمان ها، استفاده از آموزش های مجازی برای ادامه تحصیل دانشجویان که سبب توسعه امکانات الکترونیک در کشور شد، از جمله نکات مثبت در دوران کرونا بود.

   وی، استفاده از امکانات ارتباطی از راه دور برای برگزاری گردهمایی ها و نشست ها و بویژه بهره گیری از اساتید خارجی که با برقراری ارتباطات از راه دور، از مسایل پیرامون سفر و اقامت این اساتید در ایران جلوگیری می کند و در داخل کشور نیز به کاهش سفرهای غیرضرور منجر خواهد شد، لازم دانست.

   وی در پایان سخنانش بر این نکته تاکید کرد که واکسیناسیون قادر به کم کردن ابتلا و مرگ و میر و پیشگیری از انواع جدید کرونا خواهد شد.

***

    در پنل مربوط به چالش های سیاست کنترل پاندمی کووید 19، دکتر علی نصیری سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران عضو این پنل، درباره اقدامات شهرداری تهران در ارتباط با پیشگیری از شیوع کرونا و اطلاع رسانی به شهروندان تهرانی در این ارتباط، گفت.

    وی، " اجرای دو پویش در دو فاز با عنوان « تهران دوباره جان می گیرد » برای ارائه خدمات به گروه های آسیب پذیر، 22 اتوبوس زندگی، راه اندازی 22 ایستگاه مترو، افزایش اعتماد عمومی از طریق سامانه 137 خدمات شهرداری تهران و ارائه خدمات واکسیناسیون به شهروندانی که به هر دلیل برای تزریق واکسن، امکان خروج از منزل ندارند از طریق سامانه 137 و با همکاری تیم اورژانس تهران " را از جمله اقدامات شهرداری تهران در دوران کرونا ذکر کرد.

   دکتر نصیری افزود: طی دوره کرونا چهار هزار و 300 تماس با سامانه 137 برای دریافت خدمات واکسیناسیون گرفته شده و بیش از پنج هزار تزریق انجام شده است.

   وی همچنین از سه بخشی بودن مدیریت کووید در شهر تهران از طریق سه دانشگاه علوم پزشکی مستقر در تهران، انتقاد کرد.

   گفتنی است؛ اولین کنگره ملی « رصد اجتماعی پاندمی کووید 19»، از امروز یکشنبه به مدت دو روز به همت رصدخانه اجتماعی کووید 19، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، وزارت بهداشت و شهرداری تهران و با حضور معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت ، در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی (به صورت حضوری) و همچنین بصورت مجازی آغاز به کار کرد.

انتهای پیام/

تهیه و تنظیم خبر: نعیمی پور