کارگاه تاثیر متقابل افکار و احساسات در سلامت روان همزمان با هفته سلامت روان ( ۱۸ الی ۲۴ مهر) در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار وبدای دانشگاه؛ دکتر سید جلال یونسی عضو هیئت علمی گروه آموزشی مشاوره دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، در این نشست و در جمع شرکت کنندگان گفت: افکار قدرت زیادی دارند، همه ساخته ها و پرداخته های انسان، خوشایند یا وحشتناک،در ذهن و با اندیشیدن شروع می شوند به هرچه فکر کنید شروع آن از یک اندیشه بوده است همه چیزهایی که در اطراف خود می‌بینید ابتدا از یک فکر شروع شده است

وی در ادامه افزود:ارائه آموزش‌های موثر در راستای اتخاذ تصمیم‌های درست و آگاهانه در زندگی مانند آموزش‌های پیش از ازدواج، آموزش‌های زندگی و خانواده که آموزش‌ها و آگاهی‌های لازم را به افراد قبل از ازدواج و زوجین از هنگام عقد تا چند سال اول زندگی ارائه می‌دهد، افراد می‌آموزند که چگونه در فرآیند روابط بین فردی آگاهانه گام برداشته و در چرخه افکار، احساسات و رفتار در سطح بهینه خود عمل کنند

عضو هیات علمی گروه آموزشی مشاوره دانشگاه تصریح کرد: توجه و سرمایه گذاری برای سلامت روان و تغییر نگرش افراد از بیماری محوری به سلامت محوری هم در حوزه سلامت روان و هم در حوزه سلامت جسم، موجب می‌گردد که جامعه پویایی و شکوفایی داشته باشد.

این متخصص روانشناس بالینی در ادامه گفت: یشتر اوقات ما به افکار خود توجهی نمی‌کنیم، در حالی که در پس زمینه ذهن ما قرار دارند و به ما کمک می‌کنند تصمیمات روزانه زندگی را خودکار و بدون صرف انرژی زیاد بگیریم، اما گاهی اوقات این افکار خودکار و سریع ما را به دردسر می‌اندازند و باعث می‌شوند تا در زندگی روزمره خود دچار اشتباهاتی بشویم، احساسات هیجاناتی نظیر شادی، غم، خشم، ناکامی، تعجب، شرم، اضطراب، ترس و… هستند و این هیجانات می‌توانند با شدت متفاوتی تجربه شوند و معمولا با حس‌های جسمانی همراه می‌شوند.

وی افزود: رفتارها به زبان ساده اقداماتی هستند که ما انجام می‌دهیم، رفتارها می‌توانند به رفتارهای درست و اشتباه، سالم و غیر سالم، مناسب یا غیر مناسب طبقه بندی شوند و طی تحقیقاتی که با حضور بنده در زندان رجایی شهر و مشاوره با زندانیان انجام  شد، نشان داد که اگردر فرایند شناختی، فرد را با افکار تحریف‌شده‌‌ اش مواجه کنیم شاهد جایگزینی تفکرات معقول و مبتنی بر واقعیت‌های عینی زندگی، می شویم و فرد در سخت‌ترین چالش‌های زندگی نیز واکنش های مناسب نشان می دهد و از بسیاری جرائم پیشگیری می شود.

عضو هیئت علمی گروه آموزشی مشاوره دانشگاه گفت:  افکار ما احساسات ما را به وجود می‌آورند و احساسات ما رفتار ما را راه اندازی می‌کنند،تحقیقات نشان می‌دهد در ۶۰ درصد موارد، فکر مقدم بر احساس است اما از آنجایی که در مباحث علوم انسانی هیچ چیز قطعی نیست نمی‌توان آن را به صورت یک حکم کلی دانست البته در ادبیات عرفانی ما نیز شعرای بزرگی نظیر مولانا فکر را مقدم بر احساس می‌دانند و ابیاتی نظیر "ای برادر تو همان اندیشه ای / مابقی خود استخوان و ریشه ای" با شناخت درمانی مقاربت دارد و اشعار سعدی نیز به واقعیت درمانی نزدیک است .

دکتر یونسی گفت:رفتار درمانی شناختی نوعی روش روان‌درمانی است که تمرکزش بر تأثیر باورها، تفکرات و نگرش‌های فرد بر احساسات و رفتارهای اوست. هدف از رفتار درمانی شناختی این است که به شما آموزش دهد چگونه در طول زندگی‌تان فعالانه با مشکلات یا اتفاقات مختلف مواجه شوید و آنها را پشت سر بگذارید.

وی با اشاره به مثلث شناختی گفت: اگر در وقایع زندگی بحث همیشگی بودن یک واقعه، درونی سازی و کلیت بخشیدن را در ذهن خود تکرار کنیم و در این مثلث قرار بگیریم به اختلالات روانی نزدیک می شویم، به عنوان مثال اگر اتفاقی افتاد با خود بیندیشیم آن اتفاق همیشگی است، در کلیت بخشی بگوییم با آن واقعه، کل زندگی ما تحت تاثیر قرار می دهد و با درونی سازی خود را مقصر بدانیم  در مثلث شناختی گیر افتاده ایم و  بر این سه قضیه مغلوب شده ایم و باید از این مثلث خارج شویم تا به سلامت روان نزدیک شویم.

دکتر یونسی افزود: درتمرینات شناختی باید به گونه‌ای عمل کنیم که منفی نگری در خود،  دیگران و جهان آینده را به حداقل برسانیم تا از تحریفات شناختی دور باشیم .

وی در ادامه گفت:  یکی از دعاهایی که پیامبر از ام سلمه نقل می‌کند این است که "خدایا واقعیت امور را آنطور که هست به من نشان بده" واین نشان می دهد پیامبر اکرم با تمام ابعاد وجودی بالایی که داشته از خداوند خواسته تا درگیر تحریف شناختی نشود و واقعیت امور را بداند، اگر تحریفات شناختی را مدیریت نکنیم در همه ابعاد روابط فردی و اجتماعی دچار مشکلاتی خواهیم شد و باید روی انحراف بین ذهن و واقعیت را کار کنیم.

 دکتر یونسی افزود: در افرادی که واژه همه یا هیچ دارند ، برچسب زدن مثبت و منفی دارند، در افکار خود، شخصی‌سازی دارند، شاهد مشکلات و اختلالات گوناگون هستیم ، باید بدانیم هیچ چیز قطعی نیست،حتی تساوی بودن دو چیز با اعتقادات دینی ما نیز منافات دارد،  خداوند نیز دو چیز را و دو امر را عین هم و مساوی ندارد از صفات خدا این است که دوباره کاری نمی‌کند.

 وی در ادامه بکارگیری واژه ان شالله در فرهنگ لغوی ما و برخی از کشورها را نوعی دوری از قطعی نگری و آگاهی از تحریفات شناختی عنوان کرد.

عضوهیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در ادامه، با اشاره به رویکرد پیامبر نور و رحمت حضرت محمد مصطفی (ص)  در زندگی خانوادگی و اجتماعی گفت:بکارگیری سه اصل تعامل، تغافل و تسامح در زندگی منجر به بهبودی روابط فردی، خانوادگی و اجتماعی است و باید بدانیم تفکر قطعی نگر ریشه بسیاری از تحریفات شناختی است و باید از آن دور شویم.

 وی افزود:در امور منفی و نامطلوب هم قطعیت وجود ندارد همانطور که در قرآن گفته شده "ای بسا آنچه را بد می‌پندارید اما خیری برای شماست" پس نمی‌توان با جمع ساده چندین مورد منفی، به تساوی نتیجه‌گیری نامطلوب رسید .

دکتر یونسی در ادامه طی اشاره به تحقیقاتی گفت: تفکر قطعی نگر با برخی متغیرها نظیرمهارت‌های ارتباطی، رغبت به ازدواج، امیدبه زندگی و ...رابطه عکس دارد و باید بدانیم آنچه در ذهن ماست الزاماً منجر به واقعیت نمی‌شود.

شایان است کارگاه تاثیر متقابل افکار و احساسات در سلامت روان با مشارکت معاونت درمان، گروه های آموزشی روانشناسی و مشاوره و واحد روابط عمومی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی برگزار شد و به شرکت کنندگان، گواهی پایان دوره اعطا می شود.

گفتنی است شعار هفته ی سلامت روان ( ۱۸ الی ۲۴ مهر) «سلامت روان مسئولیت فردی و اجتماعی همه ماست» می باشد و  روز شمار و محور فعالیت های هفته سلامت روان به شرح زیر است:

سه شنبه ۱۸ مهر: تاثیر متقابل افکار و احساسات در سلامت روان

چهارشنبه ۱۹ مهر: تاثیر توجه مثبت در سلامت روان

پنج شنبه ۲۰ مهر: خودمراقبتی و تاثیر آن در سلامت روان

جمعه ۲۱ مهر: تاثیر حمایت و ارتباطات اجتماعی سالم بر سلامت روان

شنبه ۲۲ مهر: نقش امید در سلامت روان

یکشنبه ۲۳ مهر: سبک زندگی سالم جایگزین مصرف مواد، الکل و دخانیات

دوشنبه ۲۴ مهر: حل مسأله راهبردی برای تاب آوری بیشتر